Goth Music

โกธิกร็อก (Gothic Rock)
แนวเพลงแม่แบบ:	โพสต์-พังก์ แกลมร็อก พังก์ร็อก
แหล่งกำเนิดแนวเพลง:	ปลายทศวรรษ 1970, สหราชอาณาจักร
เครื่องดนตรี:	กีตาร์ - กีตาร์เบส - กลองชุด - เครื่องสังเคราะห์เสียงคีย์บอร์ด
กระแสความนิยม:	เติบโตในเพลงใต้ดินจนกระทั่งกลางและหลายทศวรรษ 1980 และลดความนิยมจนกลางทศวรรษ 1990
แนวเพลงที่ได้รับอิทธิพล:	Ethereal Wave
แนวเพลงผสม
Dark Cabaret - Deathrock - Gothic metal

************************************

   โกธิกร็อก (อังกฤษ: Gothic rock) หรือบางครั้งเรียก ก็อธร็อก (goth rock) หรือ ก็อธ (goth)แนวเพลงย่อยของดนตรี อัลเทอร์เนทีฟ เริ่มมีมาตั้งแต่ช่วงปลายยุคทศวรรษ 1970 วงประเภทโกธิกร็อกเติบโตขึ้นจากการพัฒนาของดนตรีพังก์ร็อกอังกฤษ และการเกิดขึ้นของโพสต์-พังก์ และด้วยแนวเพลงแล้วได้แยกออกมาจากกระแสของพังก์ร็อกมาตั้งแต่ทศวรรษ 1980 อันเนื่องมาจากความแตกต่างอย่างชัดเจนของรูปแบบ โกธิกร็อกยังต่อต้านพังก์ มีความมืดหม่น มักใช้คีย์บอร์ดอย่างหนักด้วยเนื้อเพลงที่ใคร่ครวญ หดหู่ วงโกธิกร็อกที่เป็นที่รู้จักเช่นวง Bauhaus, The Cure, Siouxsie & the Banshees, และ The Sisters of Mercy เป็น

ดนตรีโกธิกร็อกยังทำให้เกิดวัฒนธรรมย่อยต่าง ๆ เช่น แฟชั่น และสิ่งพิมพ์หลายสื่อเติบโตและได้รับความนิยมในยุคทศวรรษ 1980 จากนั้นความนิยมในดนตรีกรันจ์ในสหรัฐอเมริกามีมากจนทำให้กระแสของโกธิกร็อกค่อย ๆ จางหายไปจากดนตรีกระแสหลัก แต่ก็ยังคงอยู่ในเพลงใต้ดินอย่างกว้างขวาง

Gothic : เพลงร็อคแห่งปรัชญา

อะไรคือ Gothic Rock ?

Gothic Rock, Goth, Positive-Punk หรือ Batcave เป็นชื่อของดนตรี Punk Rock สไตล์หนึ่งที่แตกแขนงออกมาราวๆปี 1970 โดยมีถิ่นกำเนิดอยู่ในประเทศอังกฤษ Theme สีดำและเนื้อหาแนวปรัชญา ถ้าเอาประวัติย่อๆ ก็ต้องเริ่มจากดนตรีแนว Dark Cabaret ที่เป็นเพลงที่มีลักษณะมืดหม่น แต่เป็นดนตรีแบบโบราณของยุโรป แล้วต่อมาก็ผสานเข้ากับ Punk Rock แถมตัวมันเองยังอุตส่าห์แตกแขนงออกไปเป็น Gothabilly (เพลงที่มีลักษณะมืดหม่น แต่เนื้อหาเกี่ยวข้องกับความรักซะเป็นส่วนใหญ่ อารมณ์เหมือนแวมไพร์อกหัก) กับ Death Rock (อันนี้นอกจากจะมืดหม่นแล้วเนื้อหายังหลอนอีกด้วย) คุณจะได้ยินทั้งเสียงคอรัส เอคโค่ หรือลูกเล่นต่างๆที่จะไม่เจอในวงร็อคแหกปากทั่วไป

ปัจจุบันเครื่องดนตรีที่ใช้ นอกจากกลอง เบส และกีตาร์ไฟฟ้า ก็จะนิยมใช้ Synthesizers หรือเครื่องสังเคราะห์เสียงมาเพิ่มความหลอน

ทำไมถึงถูกใจ ?

Gothic Rock ต่างจาก Punk ตรงที่เนื้อหาจะไม่ตรงไปตรงมา แต่จะต้องใช้ความคิดในการตีความสูง แถมเสียงร้องนำก็มักจะโหยหวนหลอนประสาทหลายคน ทำให้ฟังยากไปสักหน่อยและต้องไปหาเนื้อร้องมานั่งแกะทีเดียว เสน่ห์ของมันคือเป็นเพลงที่ฟังผ่านหูอย่างเดียวอาจจะรู้เรื่องนิดหน่อย แต่การค้นคว้าและใช้ความคิดเพิ่มต่างหาก ทำให้เข้าใจเพลงอย่างถ่องแท้ (ซึ่งแต่ละคนก็จะเข้าใจไม่ค่อยตรงกันเท่าไหร่ - -'') เนื้อหาก็จะเป็นปรัชญา หรือแนวโรมันเนสซองค์ ยุคโกธิค ความเชื่อ ความตาย เป็นต้น นำเสนอใน Theme สีดำ ความตาย และความบ้าคลั่ง

ยุคสมัยของ Goth Rock

ยุคบุกเบิก

ตั้งแต่ สมัย 1960 ก็เริ่มมีวงดนตรีแนวนี้กันแล้วแต่ยังไม่เด่นชัด เรียกว่า Psychedelic Rock (ชื่อ Psyche มาจากศัพท์ทางจิตวิทยา หมายถึงจิตวิญญาณ ไม่เกี่ยวกับสัตว์อสูรในตำนานที่ร้องเพลงล่อเรือให้ไปชนโขดหินแล้วอับปางแต่ อย่างใด) ซึ่งแน่นอนว่าเราเกิดไม่ทัน และเพลงที่พอจะมีใน MP3 ในมือถือก็เป็นเพลงโบราณของวงดนตรีที่หลายคนพอจะรู้จักกันบ้าง อย่าง Paint it, Black ของ The Rolling Stones แค่นั้นละคะ ต่อมาในปี 1970 ก็เริ่มจะเด่นชัดขึ้นมาจาก Punk Rock แล้ว

  Paint it, Black ของ The Rolling Stones เพลงที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับความหมายของสีดำ

ยุคที่ 1 (1979 - 1985)

ยุค นี้วงดนตรีส่วนใหญ่นิยมออกอัลบั้มด้วยตัวเอง เนื้อหาส่วนมากก็ออกแนว Goth แต่บางครั้งก็ไม่ - -'' ที่โคตรเด่นชัดคือวง Siouxie & The Banshees กับ The Sisters of Mercy (ชื่อบ่งบอกความโหยหวน) แถมยังเริ่มกระจายไปยังฝั่งอเมริกากับออสเตรเลียอีกด้วย ก็อย่างที่บอกว่าส่วนใหญ่เป็นวงอิสระ ก็คงจะหาฟังยากสักหน่อย 

  Hong Kong Gardens - Siouxie & The Banshees จริงๆ Single นี้ออกมาในปี 1978 นักร้องแต่งตัวชุดหนัง นึกถึง Gothic + SM - -'' เนื้อหาเล่าเกี่ยวกับ เอ่อ...เข้าใจว่าแขวะประเทศจีนเรื่องอาหารการกินครับ แนวๆว่า มนุษย์ประเสริฐขนาดไหนเชียวถึงได้กินสัตว์ใหญ่น้อยมากมาย อะไรแนวนั้น

ยุคที่ 2 (1985 - 1995)

ยุค นี้เพลงกลายเป็นอุตสาหกรรม ไปแล้ว ฉะนั้น แม้ไม่มีเทปผีซีดีเถื่อน ก็มีข่าววงแตก แยกวงกันมากมาย ศิลปินเดิมๆบางทีก็แตกออกไป แล้วกลับมารวมกลุ่มใหม่ แนวเพลงก็เปลี่ยน เนื้อหาก็เปลี่ยน เพลงที่ออกมาเนื้อหาไม่เข้มข้นเหมือนยุคแรกๆ แต่เป็นแนว "พอฟังได้" พูดง่ายๆคือ พอจะแปลความหมายได้โดยไม่ปวดหัว

 

  Lucretia My Reflection - The Sisters of Mercy อยู่ในอัลบั้ม 2 คือ Floodland คะ

ยุคที่ 3 (ตั้งแต่ 1995 เป็นต้นมา)

ยุคแห่งดนตรีสังเคราะห์ วงดนตรีดังๆที่พอจะมีกลิ่นไอของ Gothic อยู่บ้าง คือ Evanescence (ซึ่ง จริงๆแล้วมันไม่ใช่ Goth แท้ๆซะหน่อย ถ้าเปรียบเป็นแวมไพร์ วงนี้ก็เป็นแวมไพร์เลือดผสมชั้นปลายๆนั่นแหละค่ะ) จริงๆแล้ววงนี้มันเป็น Alternative Rock ต่าง หากเล่า... ว่ากันตามจริง ยุคนี้ในบ้านเกิด ประเทศอังกฤษของแท้ก็คงจะเบื่อดนตรีแนวนี้กันแล้ว แถมเพลงดีๆที่ออกมาก็ไม่ค่อยเป็นภาษาอังกฤษซะอีก

 

    เพลง Bring me to life เป็นเพลงที่ทำให้วงนี้ดังยังกะระเบิดรางรถไฟ ตอนเอาไปประกอบภาพยนต์ Daredevil แต่จริงๆเวอร์ชั่น Demo ของเพลงนี้ที่มีเพียงเสียงนักร้องนำคือ Amy Lee เพียงคนเดียว คิดว่าว่ามีเสน่ห์มากกว่าเยอะ (ที่เอามาให้ฟังนั่น Remix แล้วคะ)

ถ้าอยากลองฟังบ้าง เริ่มต้นยังไงดี?

ถ้า มีใจรักในศิลปะ Gothic เป็นทุนเดิมอยู่แล้วก็จะง่ายขึ้น  ถ้าถามว่าเพลงอื่นๆนอกจากสัญชาติอังกฤษของแท้ที่พอจะเป็น Gothic มีบ้างไหม ก็ตามนี้ค่ะ

เพลงภาษาไทย

เธอมัน ของ Klear เป็น Punk Rock ที่พอจะมี Goth อยู่เล็กน้อยในช่วงท้ายๆ นิดเดียวจริงๆ

เพลงภาษาอังกฤษ

ถ้า จะเอาที่ฟังง่าย ก็คงต้องร้องโดยศิลปินไทย (แต่เนื้อหายากไปนิดส์) ลองเอาไปตีความดูละกันคะ My Gondola (เรือแจวของฉัน?) ศิลปิน 8th Floor อัลบั้ม Nokia Fat Circle

เพลงอนิเม (Gothic Anime)

คงไม่มีอนิเมเรื่องไหนที่เอา Ali Project มา ร้องผสม MV แล้วก่อให้เกิดความรู้สึกหลอนประสาทหูได้เท่ากับ Monster Princess อีกแล้ว แม้ Forbidden Game จาก Rozen Maiden จะเฉือนไปอย่างเฉียดฉิว แต่ต้องยกนิ้วให้กับซอมบี้ แวมไพร์ มนุษย์หมาป่า กับทายาทอสูรถือเลื่อยไฟฟ้าในเรื่องนี้ซะมากกว่า แม้จะไม่ซับซ้อนเท่า Rozen ก็เถอะนะ ชื่อเพลง Hizamazuite Ashi wo Onami คะ

ถ้าเพลิดเพลินกับการตีความหมายและเนื้อหาของเพลง ชื่นชมดนตรีแนวลึกลับ หรือเป็นคนที่ชอบคิดแนวปรัชญา ก็ลองหามาฟังกันนะคะ

*************************************************************

เพิ่มเติมเกี่ยวกับความต่างระหว่าง "Gothic metal" กับ "Gothic" กันหน่อยนะคะ !

     Gothic metal กับ Gothic ไม่เหมือนกันนะคะ.. แต่ก็ไม่ได้ต่างกันโดยสิ้นเชิง.. ซึ่งโดยส่วนตัวแล้ว Gothic หรือ Gothic Rock นั้นจะฟังง่ายกว่า Gothic Metal (แต่ก็ขึ้นอยู่กับความชอบส่วนบุคคลนะคะ)

อีกทั้งเนื้อหาของเพลง Goth ยังฟังง่ายกว่า Goth metal  ทั้งในด้านเนื้อหา และดนตรี

     ปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เพลง Gothic Metal ฟังยากกว่า Gothic Rock เพราะเนื้อหามันค่อนข้างเข้าใจยากสำหรับคนที่ไม่เคยรู้จักปรัชญาโกธิค หรือไม่เคยครุ่นคิดถึงความตายและการมีชีวิตเลย

     Gothic Rock มีกลิ่นอายของความเป็นโกธิค อย่างระดับเสียงร้องระหว่างผู้หญิงกับผู้ชายจะต่างกันสุดขั้ว อย่างผู้หญิงจะเป็นเสียงเทนเนอร์ (เสียงสูงมากๆ) ผู้ชายจะเป็นเสียงเบส(เสียงต่ำมากๆ) มีการร้องประสานเสียง และมีการใช้ดนตรีเครื่องสายในวงออเครสตราเล่นกับดนตรีร็อก แต่ Gothic Rock จะมีความเป็น ‘ป็อป’ มากกว่า Gothic Metal (ป็อป ในที่นี้คือ Popular นะคะ กล่าวคือส่วนที่เป็นร็อกนั้น เป็นดนตรีร็อกที่เราคุ้นหูกันเหมือนดนตรีร็อกทั่วๆไป เพียงมี..โกธิค..เป็นส่วนผสมเล็กน้อยค่ะ)
ตัวอย่างวง Gothic Rock คือ Evanescence และ HIM ค่ะ
     ส่วน ดนตรี Gothic Metal  จะเป็นดนตรี ลักษณะ ที่ดาร์กกว่า Gothic Rock แรงกว่า Gothic Rock และชวนปวดประสาทกว่า Gothic Rock
     สำหรับการเริ่มต้นฟังดนตรี Gothic แนะนำให้เริ่มจาก Gothic Rock อย่าง Evanescence ก่อนค่ะ ซึ่ง จขบ. ได้ลงไว้ให้เยอะเลยทีเดียว (เพราะ จขบ.เอง โดยส่วนตัวแล้วชอบวงนี้ มากๆๆๆๆค่ะ)
    เมื่อได้ฟัง Evanescence แล้วอยากจะไปต่อ ก็เริ่มเปิดประตูสู่ Gothic Metal ด้วย Within Temptation ค่ะ ดนตรีของวิทอินฯ ใครชอบฟังเพลงคลาสสิกอาจจะเข้าทาง เพราะจะได้ยินเสียงเครื่องสายออเครสตราให้ฟังเพลินๆค่ะ สำหรับวงนี้ ถึงแม้จะเป็น Gothic Metal แต่ก็ฟังไม่ยากเลยค่ะ

มาพูดกันถึง Gothic Metal กันบ้างนะคะ

     Gothic metal จัดอยู่ในข่ายของดนตรี Heavy metal โดยมีจุดกำเนิดใน Europe ประมาณต้นคริสต์ศักราช 1990 ซึ่งGothic metal เป็นผลมาจากดนตรีแนว doom-death(อยู่ในตระกูลเพลงแนว Doom metal ซึ่งจะนำเสนอในโอกาสต่อๆไป) คำจำกัดความของแนวดนตรี Gothic metal ก็เป็นที่ถกเถียงของแฟนเพลง ซึ่งคำจำกัดความของแนวดนตรีแนวใดแนวหนึ่งได้ โดยไม่มีใครเถียงครับ เพราะแนวดนตรีแต่ละแนวอาจได้รับอิทธิพลมาจากแนวดนตรีอื่นๆ มาผสมผสานกัน จนเกิดเป็นแนวดนตรีอีกแนวหนึ่ง บางวงดนตรีอาจชื่นชอบวงดนตรีอื่นและเอาแนวดนตรีที่วงตัวเองชื่นชอบมาปรับ เปลี่ยน ผสมผสานจนกลายเป็นแนวดนตรีอีกแนวหนึ่งก็เป็นไปได้เช่นกัน  กลับมาที่ดนตรี Gothic metal คงบอกได้คร่าวๆว่าแนวดนตรีแนวนี้ควรจะเป็นอย่างไร ถือซะว่าเป็น Guide line ของแนวดนตรีแนวนี้

    ว่าด้วยเรื่องเสียงดนตรี,โครง สร้าง,และเนื้อร้อง Gothic metal บางครั้งถูกพิจารณาว่าเป็นดนตรีที่เล่นอย่างอิสระในแง่ของเสียงดนตรีเพราะ ว่าดนตรีชนิดนี้ถูกกำหนดโดยสิ่งที่ประกอบขึ้นจนเป็นเพลงนอกจากนี้ยังเป็น ดนตรีที่เกี่ยวความงามอย่างเป็นศิลปะ,โดยจะขึ้นอยู่กับแต่ละวงที่จะนำเสนอ ดนตรีในแบบฉบับของตัวเอง

     Gothic metal ยังมีลักษณะเฉพาะในการใช้เสียงในการร้องสองเสียง,การใช้ keyboards และ acoustic guitars,ซึ่งทำให้แนวดนตรีแนวนี้แตกต่างจากดนตรี metal อื่นๆ

     Gothic metal นี้ค่อนข้างจะเป็นแนวดนตรีที่มีสานสัมพันธ์กับแนวดนตรีอย่าง doom metal,black metal และdeath metal ด้วยองค์ประกอบของดนตรี,การใช้synthesizer หนักๆกับทำนองและจังหวะ,ซึ่งทำให้ตัวเพลงมีความก้าวร้าว Acoustic guitars บางครั้งถูกนำมาใช้ในดนตรี Gothic metal,และในวงที่ใช้ guitar สองตัว,จะมี guitar ตัวหนึ่งที่เล่นแบบ acoustic Acoustic guitar นี้จะถูกใช้ในแนวทางเดียวกันกับส่วน electronic,และจะเล่นในทำนองที่มีความซับซ้อน การเล่น bass ในดนตรี Gothic metal ส่วนมากจะเล่นในโทนต่ำซึ่งจะคล้ายๆกับการเล่นในแนว doom metal บวกกับผสมผสานแนวดนตรีก้าวร้าวๆของ black metal และ death metal,โดยส่วนมากแล้วการเล่น bass จะมีส่วนสำคัญโดยรวมต่อบรรยากาศในตัวเพลง

     ในแนวดนตรี Gothic metal นี่บรรยากาศเป็นสิ่งสำคัญ บรรยากาศในตัวเพลงจะเน้นอารมณ์ ในเพลง,มีพลังและว่างเปล่า  บรรยากาศในตัวเพลงนั้นจะแตกต่างจากดนตรี doom metal ซึ่งเป็นจุดกำเนิดของดนตรีแนวใหม่อย่าง doom-death/gothic doom

     มาว่ากันที่เนื้อเพลงครับ เนื้อเพลงส่วนใหญ่ก็จะเกี่ยวกับความรักและเรื่องเหนือความเป็นจริงที่เป็น การจินตนาการและมักจะมีโศกนาฎกรรมเป็นจุดจบ การสร้างเนื้อหาในตัวเพลงนั้นส่วนมากจะอยู่ในยุค New Age หรือยุค Dark Ages,Victorian,Edwardian,Roman หรือในยุคสมัยใหม่ วงดนตรี Gothic metal ส่วนมากจะไม่ทำอัลบั้มโดยแยกเพลงแต่ละเพลงเป็นเอกเทศ  แต่จะทำเป็น concept อัลบั้ม คือประมาณว่าต้องฟังเพลงทั้งอัลบั้มจึงจะเข้าใจเนื้อหาทั้งหมดของเรื่อง  พูดง่ายๆคือเหมือนดูภาพยนตร์  เพลงแต่ละเพลงจะต่อเนื่องจากเริ่มต้นจนจบ โดยจะมีกรอบของเรื่องที่วงดนตรีวงนั้นต้องการสื่อครอบเอาไว้ Penumbra's Seclusion และ Silentium's Sufferion - Hamartia of Prudence เป็นตัวอย่างอัลบั้มที่มีการเขียนเนื้อเพลงในสไตล์นี้ค่ะ

     วง Gothic metalส่วนมากจะมีการร้องสองเสียง(ประมาณว่า "โฉมงามกับเจ้าชายอสูร")เพราะ ว่าเสียงหนึ่งจะเป็นเสียงผู้ชายและมีสไตร์การร้องแบบ black หรือ deathคือร้องแบบกดต่ำ อีกเสียงหนึ่งส่วนมากเป็นผู้หญิงและใช้การร้องแบบ soprano คือร้องแบบสูงปรี๊ด แต่ก็อาจมีการร้องสไตร์อื่นด้วยอันนี้ก็แล้วแต่ละวงจะ create กันค่ะ

หวังว่าพอจะหอมปากหอมคอกันพอสมควร ต่อไปพูดถึงจุดกำเนิดหรือจะพูดว่าประวัติศาสตร์ของดนตรีแนว Gothic metal ก็ได้ค่ะ

กำเนิดโกธิค(1983-1993) ในช่วงเริ่มแรกของดนตรีแนวนี้เริ่มขึ้นในปี 1980 ซึ่งในช่วงนั้นวงดนตรีจะทำเพลงโดยได้อิทธิพลจากดนตรี Gothic rock ซึ่งมีลักษณะของดนตรีคล้ายๆดนตรี doom metal วงดนตรีเหล่านี้จึงส่งอิทธิพลในการทำเพลงแนวใหม่ คือ แนว doom-death และ gothic-doom วงดนตรีแนว Death rock ชื่อ Christian Deathถูกยกว่าเป็นวงที่มีอิทธิพลต่อแนวดนตรีแนวนี้ ไม่ว่าจะเป็นเสียงร้องลึกๆของ Rozz Williams และ Valor Kand,การเล่นเบสที่ใช้เสียงต่ำ,และการใช้ synths สิ่งเหล่านี้ทำให้หลายๆวงประทับใจและนำไปใช้

โกธิคประยุกต์(1993-ปัจจุบัน) เริ่มต้นประมาณปี 1990 ด้วยวงดนตรีเช่น Tristania และ Therion วงเหล่านี้นำเสียงดนตรีแบบ Doom-death มาประยุกต์ผสมผสานกับดนตรีแนวโรแมนติก ซึ่งวงเหล่านี้ทิ้งความเป็นดนตรี Gothic rock และเพิ่มองค์ประกอบดนตรี Classic ไว้ในตัวเพลง

ในช่วงกลางปี ถึงปลายปี 1990 มีดนตรีอีกแนวหนึ่งพัฒนาขึ้นมาและมีลักษณะของดนตรีที่เบากว่า แนวที่ว่านี้ก็คือ Symphonic metal ซึ่งดนตรี Gothic Metal และ Symphonic metal จะถูกแบ่งแยกออกเป็นลักษณะเฉพาะของแต่ละแนว Symphonic metal จะมีดนตรีที่มีความเรียบง่าย มีความเป็น Opera ที่มากกว่า มีการใช้ดนตรี Classic ในขณะที่ดนตรี Gothic Metal จะมีการผสมผสานความก้าวร้าวในแบบฉบับของ death metal และ black metalด้วย มีจังหวะและทำนองที่มีความซับซ้อน

แนะนำวงโกธิคที่น่าสนใจ Moonspel , Type o negative ,Cradle of Filth ,Therion ,unsun ,Anabantha , Xandria ,Within Temptation ,Rain Fell Within Epica , Lacuna Coil , Nightwish , Leaves Eyes , After Forever , Tristania ,Evanescence ,Adagio ,Delian , Lacrimosa Sirenia , Nemesea , Theatre of tragedy ฯลฯ

ขอบคุณ : แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม

http://www.allmusic.com/cg/amg.dll?p=amg&sql=77:387
http://en.wikipedia.org/wiki/Gothic_rock